Sık Hastalanan Çocuk ve Bağışıklık Yetmezlikleri
Sık hastalanma objektif bir tanım değildir. Aileler çocuklarının sık hastalandığını, hiç iyileşmediğini düşünebilirler ama doktorlar için bu durum normal sınırlarda olabilir. Sık hastalanan bir çocuk derken sınıfında, mahallesinde onun kadar çok enfeksiyon geçiren çocuk olmaması kast edilmektedir. Sık hastalanma mutlaka doğuştan bağışıklık sisteminin bozuk olduğu anlamına gelmez. Mesela çocuk alerjikse, geniz eti büyükse, evde sigara içiliyorsa, hava kirliliği olan bir bölgede yaşıyorsa, düzenli beslenemiyorsa sık hastalanabilir. Sık hastalanan bir çocukta öncelikle bunlar düşünülmekle birlikte “BAĞIŞIKLIK YETMEZLİKLERİ” de araştırılmalıdır.
Bağışıklık Yetmezlikleri
Kısaca vücudun mikroplara karşı savunan bağışıklık sisteminin görevini yerine getirememesi olarak tanımlayabileceğimiz “BAĞIŞIKLIK YETMEZLİKLERİ” doğumsal olabilir ya da sonradan edinilebilir. Doğuştan olanlar genellikle genetik geçişli olup dünya genelinde sıklığı yaklaşık olarak 1/700’dür. Bu oran düşük gibi görünmesine rağmen ülkemiz gibi akraba evliliklerinin olduğu toplumlarda çok daha yüksektir. Bu hastalıkların ortaya çıkışında zararlı güneş ışınları, radyasyon, gereksiz yere yapılan radyolojik tetkikler, uzun süre kimyasallara maruz kalma, sigara gibi çevresel faktörlerin rolü olduğu düşünülmektedir. AIDS gibi bazı hastalıklar ve kortizon gibi ilaçlar da sekonder olarak bağışıklık yetmezliğine neden olur.
Bağışıklık Yetmezliklerinin Belirtileri Nelerdir?
Çocuğun enfeksiyonlara karşı hassas olması, enfeksiyonların sık tekrarlaması en yaygın belirtileridir. Enfeksiyonlar sadece sık tekrarlamaz aynı zamanda ağır seyreder. Mesela ayaktan kullanılan antibiyotiklere dirençlidir, enjeksiyon ile uygulanan antibiyotiklere ihtiyaç duyulur hatta hastanede yatış gerektirir. Bunların dışında ailede bağışıklık yetmezliği olan başka bireylerin bulunması, tedaviye rağmen düzelmeyen ishal, kilo azlığı veya anormal kilo kaybı uyarıcı olmalıdır.
Bağışıklık Yetmezliği Hangi Enfeksiyonlara Neden Olur?
Otit, sinüzit, rinit, bronşit, zatürre gibi solunum yolu enfeksiyonları ön planda olsa da sık tekrarlayan uçuktan menenjite kadar pek çok enfeksiyon görülür. Düzelmeyen ishaller, ağır deri enfeksiyonları ve iç organ abseleri de bağışıklık yetmezliğinde sık karşımıza çıkar. Özellikle sıradan olmayan enfeksiyonlar ya da sıradan enfeksiyonların abartılı seyretmesi dikkat çekicidir. Geç teşhis edilen veya tedaviye geç başlanan hastalarda otitin işitme kaybı yapması, zatürrenin bronşlarda genişleme yapması gibi tekrarlayan enfeksiyonlar, etkiledikleri organlarda kalıcı değişikliklere yol açabilir.
Bağışıklık Yetmezliğinde Teşhis Nasıl Konur?
Günümüzde erken tanı ve tedavi ile bu hastalıkların ağır sonuçları önlenebilmektedir. Şikayetleri, öyküsü ve fiziki muayene bulguları ile kuşku duyulan hastalar bağışıklık yetmezlikleri konusunda deneyimli uzman ve donanıma sahip olan merkezlere gönderilmelidir. Burada bağışıklık sisteminin hangi basamağında yetersizlik olduğunu araştıran ileri laboratuvar incelemeleri ve gerekirse genetik testler yapılır.
