PENİSİLİN ALERJİSİ GÜNÜ BASIN BİLDİRİSİ – 28.09.2024

Penisilin Alerjisi Günü; penisilin alerjisi tanısı, penisilin alerjisi etiketi taşımanın hastaların sağlık bakım tedavisini nasıl etkilediği ve bu alerjiye yönelik tanısal testlerin kritik önemi konularında toplumda ve sağlık camiasında farkındalık yaratmak amacıyla her yıl düzenlenen bir kutlamadır. 1928 yılında Sir Alexander Fleming’in Penicillium küfünün antibakteriyel bir madde salgıladığını ve böylece dünyanın ilk antibiyotiğini keşfettiği gün olan 28 Eylül ‘’Penisilin Alerjisi Günü’’ olarak kutlanır.
Penisilin keşfinden neredeyse bir asır sonra hala hayat kurtarmaya devam etmektedir, ancak birçok kişi yanlışlıkla penisiline alerjisi olduğuna inanmaktadır. Bu hem kendileri hem de sağlık sistemi için potansiyel olumsuz sonuçlar doğurmaktadır.

İlaç alerjisi nedir?

İlaç alerjileri, gelişimi öngörülemeyen, tedavinin ilk günlerinde olabileceği gibi daha geç dönemde ortaya çıkabilen, hafif deri döküntülerinden yaşamı tehdit edebilecek ağır reaksiyonlara kadar geniş bir yelpazede olabilen şikayetlerdir. İlaç kullanımından dakikalar ya da saatler içinde deride kızarıklık kabarıklık, kaşıntı, yüzde, göz kapaklarında, dudaklarda, dilde veya boğazda şişlik ve/veya aniden başlayan burun akıntısı, hapşırık, öksürük, nefes darlığı, yutma güçlüğü, hırıltı, bulantı-kusma, şiddetli karın ağrısı, tansiyon düşmesi, bayılma, bilinç kaybı gibi durumlar şeklinde ortaya çıkabilir. Ayrıca ciltte soyulma ve ağız mukozasında yaralar, döküntü ile beraber ateş ve lenf bezlerinde büyüme ile giden ağır ilaç reaksiyonları olabilir. Ancak günlük yaşantımızda pek çok kişide “İlaç reaksiyonları” olarak tanımlanan ilaçlara bağlı istenmeyen belirtiler görülebilir ki bunlar genellikle ilaçların yan etkileri, uygunsuz doz kullanımı, diğer ilaçlarla etkileşime bağlı olarak ortaya çıkar ve çoğunlukla ilaç alerjisi ile karıştırılır.

Penisilin alerjisi sıklığı nedir?

Doğrulanmamış penisilin alerjisi giderek daha fazla halk sağlığı sorunu olarak kabul edilmektedir.
Yapılan araştırmalarda, hastaların tahminen %10’unun penisilin alerjisi olduğu bildirilmekte birlikte sadece %1’inin gerçekte penisilin alerjisi tanısı aldığı belirlenmiştir.
Penisilin alerjisinin yanlış teşhisi hem hastalar hem de sağlık sistemleri açısından pek çok olumsuz duruma neden olmaktadır. Hatalı konulmuş penisilin alerjisi tanısının uygunsuz antibiyotik kullanımını arttırdığı, bunun da tedavi etkinliğinin azalmasına, yan etki riskinin artmasına, tedavi sürelerinin ve hastane kalış sürelerinin artmasına, antibiyotik direnç gelişime riskinin ve tedavi maliyetlerinin artmasına sebep olduğu yapılan çalışmalarla gösterilmiştir.

Penisilin alerjisi şüphesi için hastalar ne yapmalıdır?

Gerçekte alerjisi olmayan kişilerin doğru şekilde belirlenmesi, antibiyotik reçetelemenin iyileştirilebilmesi ve hastaların daha güvenli, daha az toksik antibiyotiklere erişiminin sağlanması ve dirençli bakteri gelişim riskiyle mücadele edilebilmesi için penisilin alerjisi şüphesi olan hastalar penisilin alerjisi açısından değerlendirilmek ve test edilmek üzere alerji uzmanına başvurmalıdırlar. Ancak daha önce penisilin kullanımı ile reaksiyon öyküsü olmayan hastalara penisilin kullanımı öncesi test yapılmasına gerek yoktur.
Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de yanlış ve gereksiz ilaç kullanımları önemli bir sorun teşkil etmekte olup “Akılcı ilaç kullanımı’’ bu anlamda çok önemlidir. İlaç yan etki ve ilaç alerjilerinden korunmak için ilaçlar özellikle antibiyotikler hekim tarafından önerilmedikçe kullanılmamalıdır.
Bu bilgiler ışığında hastaların ve sağlık hizmeti sağlayıcılarının penisilin alerjileri hakkında bilgilendirilmesi önemlidir. Türkiye Ulusal Allerji ve Klinik İmmünoloji Derneği olarak, tüm hekimleri, kamu yetkililerini, ulusal örgütleri ve ulusal ve yerel medyayı bu konuda farkındalık yaratmak amacıyla birlikte çalışmaya davet ediyoruz.