Çocuklarda Yeni Tanımlanan Hastalık: COVID-19 mu? MIS mi? Kawasaki mi?
COVID-19 epidemisinin en başından beri çocuklarımız için içimiz rahattı. Daha az bu hastalığa yakalanıyorlar, hemen hemen hastalığı ayakta geçiriyorlar ve iyileşiyorlardı. Hatta salgının nihayet inişe geçmeye başlaması ile ebeveynler okulların tekrar ne zaman açılacağını ve eski rutinlerine ne zaman döneceklerini konuşur oldular. Ancak son zamanlarda COVID-19 enfeksiyonunun çocuklarda çok farklı, çok ağır bir tabloya yol açtığına dair raporlar gelmeye başladı. Ve 14 Mayıs’ta CDC, çocuklarda COVID-19 ile ilişkili birden fazla sistemi tutan inflamatuar sendrom (MIS) adı verilen tablo ile ilgili bir duyuru yaptı. Bu yeni tablo eskiden de bildiğimiz ancak çok sık görmediğimiz Kawasaki Hastalığı’na benzer özellikler gösteriyordu, ateş, tansiyonda düşme ve organ yetmezlikleriyle ile karakterize idi. Dikkat çekici bir şekilde, COVID-19 dan beklediğimiz solunum yolu semptomları ön planda değildi.
MIS de Kawasaki hastalığına benzer özellikler olmasına rağmen her zaman Kawasaki ye özgü klasik göz iltihabı, döküntü ve çilek dili görülmüyordu. Hastalığın görüldüğü ülkelerden yapılan vaka takdimlerinden ilkinde COVID-19’a yakalanan 8 çocuğun 3’ünün yoğun bakıma yatırıldığı ve 1 hastanın kaybedildiği açıklandı. İngiltere’den sonra yine epideminin çok yoğun yaşandığı New York’tan gelen haberlerde ise 5-14 yaş arasında 110 MIS’li hasta ve 3 ölüm yer alıyordu. Ülkemizde de 3 büyük şehirden tek tük bu tablonun görüldüğü ancak erken tedavi ile kontrol altına alınan hastalar olduğu bildirildi. Tüm çocuk hasta sayısına oranlandığında çok çok nadir görülse de bu yeni hastalık tablosu hem hekimleri hem de ebeveynleri tedirgin etti ve etmeye devam ediyor.
Neden bu tablo görülüyor? Neden bazı çocuklar hastalanıyor? Aynı erişkinlerdeki sitokin fırtınası gibi her çocuğun değil, eğilimi olan çocuğun bağışıklık sisteminin bu virüse verdiği farklı bir cevap olarak düşünebiliriz. Nasıl su çiçeğini pek çok çocuk ayakta geçirir ama çok çok nadir de olsa bazı çocuklar ağır geçirirse aynı şekilde kişiye ya da maruz kalınan virüse özgü nedenlerle hastalık farklı ağırlıkta geçirilebilir. Maalesef şu andaki bilgilerimiz çok sınırlı ve bizim önceden çocuğun bağışıklık sisteminin böyle bir eğilimi var mı yok mu tahmin etmemiz mümkün değil. Öyleyse korunmadan başka çaremiz yok ve korunmanın yolu hep aynı. COVID-19 olmamak için aldığımız önlemleri çocuklarımız için de aynı şekilde sürdürmek yani sosyal mesafeyi korumak, maske takmak, el yıkamak, kapalı ortamlarda zaman geçirmemek.