BEBEĞİNDE BESİN ALERJİSİNİ ÖNLEMEK İÇİN ANNE ADAYLARI NE YAPMALI?
“Türkiye Ulusal Alerji ve Klinik İmmünoloji Derneği Üyesi Doç. Dr. Sait Karaman anlatıyor:”
Besin alerjisi dünya nüfusunun %2 ila %10’unu etkilediği tahmin edilmektedir. Son yılarda besin alerjisi olan çocukların sayısında hızla artış yaşanmıştır.Bu yüzden bilim insanları besin alerjisini önleyecek çalışmalara odaklanmıştır. Ebeveynlerde alerjik hastalık olması çocuklarında besin alerjisi için risk oluştururken besin alerjisi gelişimine katkıda bulunan çevresel risk faktörleri ile bu risk artmaktadır. Sonbahar ve kış aylarında doğan bebeklerde besin alerji riski ilkbahar ve/veya yaz aylarında doğanlara göre daha yüksektir. Doğum şekli de besin alerjisi gelişiminde önemli bir risk faktör olduğu, sezaryen doğumların besin alerjisi riskini artırdığı bilinmektedir. Benzer şekilde sigara dumanı ve hava kirliliğine maruz kalan gebelerin bebeklerinde besin alerjisi riski artmaktadır.
Alerjisi olan birçok anne, bebeğinde de alerji gelişebileceği endişesiyle gebelik sırasında alerji potansiyeli yüksek olan bazı besinleri tüketmemektedir. Ancak günümüzde gebelik sırasında bu tür besin kısıtlamalarının çocuklarda besin alerjisi gelişimini önlediğine dair herhangi bir bilimsel kanıt yoktur. Aksine, bu tür besin kısıtlamaları anne ve bebeğini olumsuz etkileyen beslenme eksikliklerine yol açabilmektedir. Günümüzde bebeklerinde besin alerjisini önlemek için anne adaylarına önerilen kanıtlanmış bir diyet programı olmasa da gebelik ve emzirme döneminde meyve sebze ve balık tüketiminin bebeklerde alerji gelişimini önlediğine dair bilimsel kanıtlar vardır.
Günümüzde besin alerjisini önlemek için gebelikte önerilen çok sayıda takviye edici vitamin, mineral, yağ asitleri ve probiyotikler mevcuttur. Yetersiz miktarda D vitamini alan veya serum D vitamin seviyeleri düşük tespit edilen gebelerde takviye D vitamini gerekli olsa da yüksek doz veya günlük D vitamini alımı bebeklerde besin alerjisi gelişimine karşı koruyucu etkisi yoktur. Bunun yanında bağırsak florasını değiştirerek etki eden pobiyotik, prebiyotik veya simbiyotiklerin takviyesi atopik dermatit gibi bazı alerjik hastalıkların gelişimine karşı koruyucu etkisi olduğu bilinse de besin alerjisine karşı korucu etkisi gösterilememiştir. Tüm bunlardan farklı olarak kanıt düzeyi zayıf olsa da gebelik sırasında omega-3 yağ asidi, bakır ve C vitamini takviyesi alan annelerin bebeklerinde besin alerjisinin önlendiğini bildiren çalışmalar vardır.
Özetle, anne adayları bebeklerinde besin alerjisini önlemek için alerji potansiyeli yüksek olan besinleri diyetlerinden çıkarmalarına gerek yoktur. Bu tür besinler normal diyetlerinin bir parçası değilse, gebelik sırasında bu besinleri tüketmelerine de gerek yoktur. Anne adayları meyve, sebze ve balık içeren sağlıklı ve besleyici bir diyet yapmalıdır.
