ASTIMDA NEFES EGZERSİZLERİ
Türkiye Ulusal Alerji ve Klinik İmmünoloji Derneği Üyesi Prof. Dr. İlknur Bostancı, nefes egzersizlerinin çocuklarda astıma etkisini araştırdıkları çalışmayı anlattı.
Astımlı hastalarda nefes vermeyi uzatmak ve dakika solunum sayısını azaltmak için tasarlanmış solunum teknikleri son yıllarda oldukça popüler. Pranayama veya yoga nefes egzersizleri; yavaş nefes verme ile derin nefes almayı odağına alıyor. Benzer şekilde, dakika solunum sayısındaki azalmanın astım kontrolünü iyileştirebileceği teorisine dayanarak Buteyko nefes egzersizleri geliştirilmiş. Biz de orta-ağır astımı olan 193 çocuğa fizyoterapist gözetiminde nefes eğitimi verdik ve nefes eğitimi alan hastalarla almayanları karşılaştırdık. Çalışmamızda nefes egzersizi yerine flüt kullanıldı. Çünkü çocuklara doğrudan nefes egzersizi yaptırmak onlar için sıkıcı olabilir ancak müzik aleti ile bunu sağlamak hem uygulanabilir ve hem eğlenceli bir yöntem diye düşündük. Öncelikle astımlı çocuklara diyafram egzersizi ve blok flüt ile üfleme ile ilgili görsel temalar içeren teorik ve uygulamalı dersler verdik ve ardından bu egzersizleri evde 1 ay boyunca günde 15 dakika uygulamalarını istedik. Çalışmada yer alan Dr. Gülhan Atakul aynı zamanda profesyonel müzisyen, çocukların blok flüt çalışmalarını bizzat yürüttü. Çalışmanın sonucunda astımlı çocukların nefes egzersizi ile yaşam kalitesinde iyileşme olduğunu saptadık. Egzersizlere hiç başlamadan önce yapılan solunum testlerindeki bazı parametrelerin blok flüt nefes egzersizleri sonrası hafif de olsa düzeldiğini gözlemledik, ama hastaların aldığı ilaç sayısı, astım atak sayısı ve egzersiz kapasitesi ölçümlerinde bir değişiklik olmadı. Zaten 2022 Uluslararası Astım Uzlaşı Raporu’nda da nefes egzersizinin hastaların yaşam kalitesini artırmakta yararlı bir yöntem olduğu ve bununla ilgili kanıt düzeyinin A olduğu belirtilmiştir. Ancak unutulmaması gerekir ki bu yöntem hiçbir zaman ilaçların yerini tutmaz, astım riskini azaltmaz veya akciğer fonksiyonları üzerinde tutarlı etkileri görülmez. Özetle bu yöntem astıma çare değil sadece hastaların astımla barışmasını ve onunla başa çıkmasını kolaylaştıran bir yöntemdir.
