KANSER TEDAVİSİNDE KULLANILAN İLAÇLARIN NEDEN OLDUĞU ALERJİLER

Kanser ilaçları olarak bilinen kemoterapötik ilaçlar, yaklaşık 70 yıldır kanser hastalığının tedavisinde kullanılmaktadır. Akıllı ilaçlar, biolojik ilaçlardaki gelişmelere rağmen günümüzde yaygın olarak kullanılmakta, tek başına veya benzer etkili olan diğer ajanlarla birlikte reçete edilmektedir.

Çoğu zaman tolere edilse de hassas kişilerde alerjik reaksiyonları tetikleyebilir. Öyle ki Amerika Birleşik Devletleri’nde ölümcül alerjik şok (anafilaksi) nedenleri arasında 3. sırada gelmektedir. Bu ilaçlar uygulandığında hastalarda görülen ani belirtiler; gözlerde ödem, kaşıntı ve kızarıklık; burunda kaşıntısı, hapşırma ve tıkanıklık; ağızda metalik tat, ödem, kaşıntı veya karıncalanma; boğazda şişme hissi, seste değişiklik, ses kısıklığı, yutma güçlüğü; nefes darlığı, göğüste sıkışma, öksürük, hırıltı, morarma, bayılma/baş dönmesi, çarpıntı, bilinç kaybı, hipotansiyon, bulantı, kusma, karın krampı/ağrı, ishal, vajinal kaşıntı, rahim krampı/kanama, idrar kaçırma, gerginlik ve havale geçirme olarak bildirilmiştir. Bu belirtilerin görüldüğü hastada en doğrusu sorumlu ilacın bir daha kullanılmamasıdır. Ancak kanser hastasında tedaviyi kesmek, tedaviyi bekletmek tercih edilmez hatta çoğu zaman bu ilacın yerine geçecek alternatif ilaç bulmak da mümkün olmaz. Sorumlu ilacın alternatifi yoksa ya da ilaç mutlaka kullanılacaksa Alerji Uzmanlarından konsültasyon istenir. Alerji Uzmanları riski hesapladıktan sonra hastane koşullarında her türlü önlemi alarak duyarsızlaştırma (desensitizasyon) yoluyla ilacı hastaya uygularlar. Duyarsızlaştırma işlemi sırasında ilaç önce çok fazla sulandırılarak ve çok minik dozlarda başlanır, giderek arttırılır ve bölünmüş olarak hastaya uygulanır. Bu sayede hasta ölümcül reaksiyonlardan korunur,  ilacı saatler içinde çok yavaş da olsa alması sağlandığı için kritik hastalarda tedavinin daha fazla gecikmesi önlenir.

Kanser ilaçları bir arada kullanıldığı için bazen hangi ilacın alerji yaptığı tam olarak anlaşılamaz. Böyle durumlarda alerji testi yapılarak sorumlu ilaç belirlenir, gereksiz yere diğer ilaçların kesilmesine gerek kalmaz. Bazen ilacın reaksiyon yapacağı önceden tahmin edilebilir. Koruyucu olarak hastalara ilaç uygulanmadan önce alerji ilaçları ya da kortizon uygulanabilir.