Çocukluğumuzdan beri ateş düşürücü olarak bildiğimiz aspirinden tutun da en son geliştirilen romatizma ilaçlarına kadar pek çok ilaç, ateş düşürücü ve ağrı kesici etkiye sahiptir. Bu ilaçlara kortizon içermediklerini de vurgulayarak Non Steroidal Anti İnflamatuvar İlaçlar (NSAİİ) adı verilmektedir. İlaç alerjileri, önceleri penisilin başta olmak üzere daha çok antibiyotiklerle ortaya çıkarken son yıllarda kullanımlarının da artmasına paralel olarak NSAİİ alerjileri sık görülmeye başlanmıştır.
NSAİİ Alerjileri Belirtileri nedir?
İlacı kullandıktan hemen sonra ortaya çıkabilir. Başta kızarıklık, kaşıntı, ürtiker (kurdeşen), alerjik ödem, burun akıntısı, nezle hali hatta öksürük, nefes darlığı, astım bulguları görülebilir. En çok korkulan tablo, ilk dakikalarda ortaya çıkan alerjik şoktur. Bazen ilaç alındıktan günler sonra ortaya çıkar, kaşıntı, döküntü, egzama, deride uzun süren lezyonlar ile karakterize fiks ilaç erupsiyonu ile birlikte olabilir. Nadiren de DRESS, AGEP,SJS, TEN gibi yoğun bakım gerektirebilecek ağır alerjik durumlara ve organ hasarlarına yol açabilir.
NSAİİ Alerjileri Teşhisi nasıl olur?
İlacı kullandıktan hemen sonra alerjik yakınmalar ortaya çıkarsa ilişki kurmak ve teşhis etmek kolaydır. Ancak geç reaksiyonlarda ilaç akla gelmeyebilir ve ortaya çıkan yakınmalar pek çok şeye bağlanabilir. Ayrıca bu ilaçlar bir hastalık sırasında kullanıldıkları için alerjik yakınmaların hastalığa mı yoksa ilaca mı ait olduğu anlaşılamayabilir. Özellikle çocuklarda viral enfeksiyonlar sırasında ateş ve döküntü olur. Eğer ateş düşürücü ilaç kullanmadan önce döküntü çıkarsa karar vermek kolaydır. Ama ateş düşürücü ilaç verildikten sonra döküntü ortaya çıkarsa ilaca mı yoksa enfeksiyona mı bağlı olduğu anlaşılamaz. Kesin teşhis için alerji-immunoloji uzmanı tarafından yapılacak deri testleri, yama testleri ve laboratuvar tetkikleri gerekir. Çoğu zaman kesin teşhis için yine alerji-immunoloji uzmanı gözetiminde ve kuşkulanılan ilacın çok küçük miktarlardan başlayarak hastaya verilmesi prensibine dayanan provokasyon testleri yapılır.
NSAİİ Alerjileri Tedavisi var mı?
Alerjik hastalıkların tedavisinde temel prensip mümkünse alerjiye yol açan şeyden uzaklaşmaktır. NSAİİ alerjilerinde de sorumlu ilacı kesmek tedavide ilk basamaktır. Çoğu zaman alerjiye yol açan ilacın yerine kullanılabilecek farklı kimyasal yapıda bir alternatif ilaç bulmak mümkündür. Ancak o hastalıkta sadece alerjiye yol açan o ilaç etkili ise yani alternatif ilaç yoksa o zaman desensitizasyon adı verilen oldukça zahmetli ve uzun süren tedavi yöntemlerine geçilir.